De oude meester en de jonge hond

Italië was het muziekland bij uitstek. Dus trok ook Händel voor verdere vorming hier naar toe. In de drie jaar (1706-09) in Rome leerde hij vooral de opera, het oratorium en de cantate kennen. Vocale vormen dus, het zelf creatief omgaan met instrumentale muziek minder. Zijn eerste ontmoetingen met Corelli vonden dan ook plaats tijdens een uitvoering van één van zijn oratoria met Corelli als eerste violist. Toch betekende dit voor hem een eerste kennismaking met de klank, de ritmiek en vloeiende melodieën van de Italiaanse muziek. Tot het zich zelf wagen aan puur instrumentale muziek kwam het voorlopig niet. Ook in Londen, waar hij zich definitief vestigde, was hij de eerste jaren nog te druk met de opera. Pas na 1720 stelde hij zijn eerste concerten op schrift. En dan nog. Het bekende Concerto “De koekoek en de nachtegaal” werd voor een theater[!]-orgel geschreven als onderdeel van een divertissement. De overige geprogrameerde kamermuziek staat, zoals te verwachten, sterk in de traditie van Corelli. De klavecimbelsuite, één van een groter aantal, was vooral bedoeld voor gebruik thuis in de muzieksalon.

 

Voor Corelli zelf blijft het wonderbaarlijk, dat een componist met slechts zes bundels en daarin alleen  concerten, solo- en triosonates een zo grote naam wist te krijgen in alle hoeken van Europa. Het was niet alleen een stoet van leerlingen, violisten en componisten zoals Händel, die zijn naam verder Europa in brachten. Het waren ook de talrijke uitgaven, die bij de muziekuitgevers gretig aftrek vonden en – natuurlijk – de arrangementen in handen van de amateurs. Boeiend daarom is de later ontdekte Sonata con oboè. De hobo speelde in een ensemble lang alleen mee met de eerste viool, maar werd in deze tijd ontdekt als solo-instrument. Dat zien we ook bij Händel en een groot aantal kleinere componisten. Klank, ritmiek en een vloeiende melodie, het kwam allemaal uit Italië, in de barok muziekland bij uitstek.

                                                                                                                                 Dick van den Hul